राज्यातील सरकारी व अनुदानित शाळांमध्ये २०२५-२६ या शैक्षणिक वर्षापासून केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाचा (CBSE) पॅटर्न इयत्ता पहिलीपासून लागू करण्यात येणार आहे. शालेय शिक्षण मंत्री दादा भुसे यांनी शुक्रवारी ही घोषणा केली.
महाराष्ट्रातील शाळांमध्ये ‘सीबीएसई पॅटर्न’ची अंमलबजावणी – नवी शैक्षणिक दिशा
CBSE Pattern in Maharashtra 2025: महाराष्ट्रातील शैक्षणिक क्षेत्रात मोठे बदल होण्याची चिन्हे आहेत. राज्यातील सरकारी आणि अनुदानित शाळांमध्ये केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाचा (CBSE) पॅटर्न २०२५-२६ या शैक्षणिक वर्षापासून पहिलीपासून लागू होणार आहे. शालेय शिक्षण मंत्री दादा भुसे यांनी ही महत्त्वपूर्ण घोषणा केली आहे.
राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणाचा (NEP) अंमल
राज्यातील शाळांमध्ये राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) लागू करण्यासाठी व्यापक नियोजन सुरू आहे. या धोरणांतर्गत विद्यार्थ्यांना दर्जेदार शिक्षण मिळावे, यासाठी सीबीएसई पॅटर्नची अंमलबजावणी करण्याचा निर्णय झाला आहे.
- इयत्ता पहिलीचा अभ्यासक्रम:
२०२५-२६ या शैक्षणिक वर्षासाठी इयत्ता पहिलीचा पाठ्यक्रम राष्ट्रीय शैक्षणिक संशोधक आणि प्रशिक्षण परिषदेच्या (NCERT) मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार तयार केला जात आहे. - पाठ्यपुस्तक छपाईचे नियोजन:
‘बालभारती’मार्फत या अभ्यासक्रमाची पुस्तके छापण्याची तयारी सुरू आहे.
शिक्षकांसाठी विशेष प्रशिक्षण
नवीन पद्धतींचा परिचय करून देण्यासाठी शिक्षकांचे प्रशिक्षण कार्यक्रम राबविले जाणार आहेत.
- शिक्षकांना नव्या अभ्यासक्रमाची माहिती:
नवीन पद्धती आणि शिक्षण तंत्रज्ञान समजण्यासाठी शिक्षकांना विशेष सत्र दिले जातील. - गुणवत्तापूर्ण शिक्षणासाठी योगदान:
प्रशिक्षित शिक्षकांमुळे विद्यार्थ्यांना गुणवत्तापूर्ण शिक्षण मिळेल.
शैक्षणिक वर्षात बदलाचा निर्णय
- राज्य सरकारने शैक्षणिक वर्ष १ एप्रिलपासून सुरू करण्याच्या प्रस्तावावर विचार सुरू केला आहे.
- सीबीएसई पॅटर्ननुसार शाळांचे वेळापत्रक निश्चित केले जाईल, ज्यामुळे शाळांची कार्यप्रणाली अधिक सुव्यवस्थित होईल.
विद्यार्थ्यांचा सर्वांगीण विकास
राज्यातील विद्यार्थ्यांच्या विकासासाठी विविध पातळ्यांवर प्रयत्न केले जातील.
- गुणवत्तापूर्ण शिक्षण:
सीबीएसई पॅटर्नमुळे शिक्षणाचा दर्जा उंचावेल. CBSE Pattern in Maharashtra 2025 - कला, क्रीडा आणि अभ्यास:
विद्यार्थ्यांना त्यांच्या व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी विविध क्षेत्रांमध्ये प्रगती करता येईल.
समूह शाळांचा प्रोत्साहन आणि विद्यार्थ्यांची संख्या वाढवणे
शालेय शिक्षण मंत्री दादा भुसे यांनी समूह शाळांचे महत्त्व अधोरेखित केले आहे.
- समूह शाळांचा फायदा:
पुरेशा विद्यार्थीसंख्या असणाऱ्या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना अधिक संधी मिळतात. - शाळा बंद न करण्याचा निर्णय:
शाळा बंद करण्याऐवजी विद्यार्थ्यांची संख्या वाढवून त्यांचा विकास करण्यावर शासनाचा भर आहे.
मॉडेल शाळांची स्थापना
राज्य सरकारने प्रत्येक तालुक्यातील एका शाळेला मॉडेल शाळा म्हणून विकसित करण्याचे नियोजन आखले आहे.
- विशेष लक्ष:
शिक्षण मंत्री, शिक्षणाधिकारी आणि गटशिक्षणाधिकारी यांचे लक्ष या शाळांवर असेल. - अन्य शाळांसाठी प्रेरणा:
मॉडेल शाळा परिसरातील इतर शाळांसाठी मार्गदर्शक ठरतील. CBSE Pattern in Maharashtra 2025
स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या शाळांचा विकास
स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या शाळांना अधिक सक्षम करण्यावर भर देण्यात येणार आहे.
- आधुनिक सोयीसुविधा:
विद्यार्थ्यांना आवश्यक त्या सोयीसुविधा मिळतील. - सर्वांगीण विकास:
या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक आणि सामाजिक विकासाला गती दिली जाईल.
निष्कर्ष
राज्यातील शाळांमध्ये २०२५-२६ पासून सीबीएसई पॅटर्न लागू करण्याचा निर्णय हा शैक्षणिक क्षेत्रातील एक क्रांतिकारी बदल ठरणार आहे. राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणाच्या अंमलबजावणीमुळे विद्यार्थ्यांना दर्जेदार शिक्षण मिळेल आणि त्यांचा सर्वांगीण विकास होईल. मॉडेल शाळांची स्थापना आणि स्थानिक शाळांचा विकास यामुळे शिक्षणाची गुणवत्ता वाढेल. CBSE Pattern in Maharashtra 2025
शासनाच्या या निर्णयामुळे महाराष्ट्रातील शाळांचे भविष्य उज्ज्वल होण्याची शक्यता आहे.
Read More: Mahakumbh 2025: प्रयागराजचा इतिहास आणि आध्यात्मिक वारसा